 |
| Το Καστρί και στο βάθος η αγέρωχη και επιβλητική Τσούκα , ο "Βράχος", από την οποία κατά μια εκδοχή πήρε το όνομά της η Βράχα . |
 |
| Το μοναστήρι της Βράχας των Αγράφων (Ευρυτανίας) . |
Η μονή της Βράχας , που είναι αφιερωμένη στην μεταμόρφωση του Σωτήρος και πανηγυρίζει στις 6 Αυγούστου , χτίστηκε "εκ βάθρου και θεμελίων" το 1745 (Αψμε), σε ένα τοπίο μοναδικής ομορφιάς, και η ιστόρισή του ολοκληρώθηκε το 1758 (Αψνη). Όμως αρκετά στοιχεία συγκλίνουν στην πιθανότητα να προϋπήρξε και άλλος ναός που καταστράφηκε εκείνα τα δύσκολα και ταραγμένα χρόνια της Τουρκοκρατίας.
Στα 400 χρόνια της ύπαρξής της γνώρισε εποχές ακμής αλλά και μέρες καταστροφής και εγκατάλειψης . Στους προεπαναστατικούς χρόνους αλλά κυρίως στις μέρες του μεγάλου ξεσηκωμού από εδώ πέρασαν σημαντικές μορφές του αγώνα και δεν είναι λίγες οι μάχες που έγιναν κοντά στο μοναστήρι , όπως το 1824 όταν Τούρκοι και Έλληνες !!! προσπαθησαν να εξουδετερώσουν τον Καραϊσκάκη, (βρισκόμασταν στις μαύρες μέρες των εμφύλιων συγκρούσεων απ' τις οποίες ποτέ δεν γλύτωσε αυτός ο τόπος).
Μετά την απελευθέρωση η μονή διαλύθηκε το 1833 με βασιλικό διάταγμα και σιγά - σιγά τα κτίρια και ο ίδιος ο ναός αφέθηκαν στην τύχη τους και στην μανία του χρόνου και των φυσικών φαινομένων. Ύστερα από δεκαετίες φθοράς και λεηλασιών από σπείρες ιερόσυλων , η μονή αρχίζει να ξαναστέκεται στα πόδια της .
Σήμερα φιλοξενεί πάλι μοναχούς , χτίστηκαν καινούρια κελλιά με τις διαρκείς και ακούραστες προσπάθειες των Βραχηνών , και όλα συνηγορούν ότι ένα από τα σημαντικότερα σωζόμενα θρησκευτικά μνημεία των Αγράφων θα συνεχίσει την πορεία του στο χρόνο και την ιστορία.
